MITOLOJI

[Mitoloji][bleft]

Türk Tarihi

[Türk Tarihi][twocolumns]

Anadolu Merkezli Dünya Tarihi-Mısır İmparatorluğu

Mısır İmparatorluğu


Karnak Amon tapınağı
1504 yılında I. Tutmosis (1504 – 1492) Mısır’da firavun oldu. Savaşçı bir firavundu, saltanatının ilk yıllarında kuzeyde Fırat nehrine, güneyde Nil nehrinin rdüncü şelale yakınlarına kadar ulaşmıştı. Bir zyıl önce Mısır’ın en önemli rakibi olacak olan Mitanni devleti kurulmuştu. I. Tutmosis Fırata varınca Mitanni ile olan ilişkiler düşmanca ilişkiler haline gelmiştir.

Suriye ve Filistinde pek çok çük devlet Mısır’a sadakat yemini ile bağlıydı. Bu çük devletler, Mısır’ın şmanları karşısında Mısır ile birlikte hareket ederler ve Mısır’a vergi öderlerdi. Ama yerel siyasal amaçlarını kendileri seçerler, kendi kendilerini yönetirlerdi. Bu topraklarda Mısır varlığını çük bir ordu ve birkaç yüksek rütbeli subay ile koruyordu. Buna karşılık Nubya bir sömürge olarak yönetiliyordu. Başında Mısır’dan yollanmış bir genel vali vardı. Ayrıca tanaklar gibi bazı Mısır vaflarının bağımsız arazileri bulunuyordu. Mısır’ın Nubya üzerindeki baskılı tutumu Nubya’da rekli bir fus kaybına sebep oluyordu.

Mısır hem Suriye ve Filistini ve hem de Nubyayı ticaret yolları ve ham madde nedeniyle elinde tutuyordu. Savunma ihtiyacı ikinci planda kalıyordu. Önemli olan Nubya altını ile ticaret yolları denetiminin getirdiği para ve ilişkiydi.

I. Tutmosisden sonra firavun II. Tutmosis oldu. II. Tutmosis öldüğünde yerine oğlu III. Tutmosis gti. Ancak bu döneme damgasını vuran II. Tutmosisin karısı Haepsut idi.

Hatşepşut
II Tutmosis   ölüp   yerine ikinci  eşlerinden  olan  oğlu III. Tutmosis tahta çıktığında çok küçük bir yaştaydı. II. Tutmosisin eşi kraliçe Haepsut, kral naibi olarak iktidara geçmişti. Saltanatın yedinci yılında Haepsut kendini   kadın   firavun   ilan etti.  Haepsut  ölümüne kadar üvey oğlunun yanında saltanat sür. Kraliçe öldüğünde III. Tutmosis 22 yaşındaydı.

Kadın firavun Haepsut XVIII.   hanedana damgasını vurmuştur. I. Tutmosisin kızıdır. Yarı üvey erkek kardeşi  II.  Tutmosisin eşidir. II. Tutmosisin ölümü üzerine yaşı küçük olan üvey oğlu III. Tutmosisin başa geçmesini, Mısır’ın kaosa şeceği endişesiyle, engelledi. Dönemin başrahibi ile anlaşarak kendini Firavun ilan ettirdi. Erkek giysileri, takma    firavun   saka    ve süsleri  ile  geleneksel  erkek  firavun  görüntüsünde  dolaştı.  Onu  betimleyen  resim  ve heykellerde bu ıkça görülür.

Haepsut  genellikle  barışçıl  bir  politika  izlemiştir.  Sadece,  saldırılara,  isyanlara  cevap vermek gibi çok zorunlu haller için sefere çıkmış veya savaşmıştır. Bugün için askeri başarılarından çok yaptırğı anıt eserlerle anılır. Bunun bir örneği, Anıt Kabir de dâhil olmak üzere biok anıtsal yapıya esin kaynağı olan Derrel Bahride yaptırğı olağan üstü estetik tapınak - anıt mezarıdır. Karnak tanağın yüttü. Onu iki devasa dikilitaş, heykeller, kabartmalar, vb ve ilave yapılarla süsledi. Atalarının hayali olan bulunamayacak (yani mezar hısızlarından korunmuş) bir mezar kompleksi yapma projesini hayata geçirdi. Bügün Krallar Vadisi” denilen mezarlar bölgesi onun eseridir. Atalarının bazılarının mezarlarını da taşıdığı söylenir. zyıllar içinde bu vadide pek çok mezar oluştu. Biz şimdilik bu mezarların 60 kadarını biliyoruz. Ayrıca bu vadi bir ölüler kentidir. Böylece karşılıklı iki şehirden söz etmek

gerekir. Bu iki şehir Nilin iki yakasında karşılıklı dururlar. Biri doğudaki içinde hayatın olduğu insanların yaşadığı Tebai(Teb), diğeri ise batıdaki ölüler şehri olan Tebai (Teb) dir.

Kimi  tarihçilere  göre  üveoğlu  III.  Tutmes  yüyüp  olgunlaştıkça  iktidara  sahip  olma tutkusu artmış olma ki Haepsutu ve muhtemelen aşığı da olan vezir Senmutu öldürttü. Bir diğer varsayım III. Tutmesin Haepsuta bağ vezir ve dostlarını öldürmesi nedeniyle zehir içerek intihar ettiği yolundar. Ancak son incelemeler kanserden öldüğünü düşündürmektedir. Hatşepsutun ölümü henüz tartışmalıdır ama nasıl ölürse ölsün Mısır tarihinin önemli Firavunlarından olduğu konusunda tarihçiler hemfikirdir. Öncelikle bilinen ilk kadın firavundur. 22 yıllık saltanatında Mısır kacı anıt eserler kazanmış ve Hiksos döneminin yaralarını sarmıştır. Ölümünden sonra hakiki iktidara kavuşan III. Tutmosis, Haepsut adını ve kabartmalarını biok yerden kazıtmıştı.

Firavunların geleneksel olarak 5 adı varr. Bu 5 farklı isim Doğum adı, Taht adı, Horus adı, Nebta ve  Altın  Horus  a altında  toplanır.  Örneğin  Haepsut  için  bu  yapılanma aşağıdadır:

Doğum adı, Khnumt-Amun Hatshepsuttur. Khnumt-Amun, Amun'a bağ olan demektir. Hatshepsut,  asil  kadınların  önde  geleni  manasındar.  Taht  adı,  Maat-ka-ra  yani  Ra'nın ruhunun adaleti/doğruluğudur. Horus adı, Wesretkau yani Ra'nın ruhlarının cüdür. Nebty adı Wadjrenputtur. Yılların gelişimi demektir. Altın Horus a ise Netjeretkhau yani rünüşün ilahiliği demektir.

Hatşepşut Tapınağı


Post A Comment
  • Blogger Comment using Blogger
  • Facebook Comment using Facebook
  • Disqus Comment using Disqus

Hiç yorum yok :


Dinler Tarihi

[Dinler Tarihi][bleft]

Antik Tarih

[Antik Tarih][twocolumns]

Video

[Video][bsummary]

Dünya Tarihi

[Dünya Tarihi][bsummary]